7 MADDE İLE MİNDFULNESS EGZERSİZİNİN FAYDALARI

Doğan Cüceloğlu’nun Var Mısın? kitabını okurken gözlemleyen bilinçten bahsettiğini fark ettim ve bu konu üzerinde araştırma yapmak, bunu da sizinle paylaşmak istedim. Araştırmayı yaparken gözlemleyen bilinç hakkında detaylı bilgiler edinemedim.

Bu sebeple de kitapta İngilizce ifadesi olarak belirtilen mindfulness hakkında araştırma yapmaya başladım. Mindfulness, anda kalarak yaşadığımız durumun farkına varmaktır. Yaşadığımız iyi ya da kötü duyguların, yargılamadan neden bu duygular içinde olduğumuzun farkına varmaktır.

Yaşadığımız koşturmalar arasında bazen çoğu şeyin farkına varamıyoruz. Öyle bir hale geliyoruz ki işlerimizi her gün yaptığımız için robotlaşmış bir şekilde otomatik bir şekilde yapmaya başlıyoruz. Uyanıyoruz, lavaboya gitmemiz gerekiyor, gidiyoruz. Elimizi yüzümüzü yıkıyoruz. Mutfağa geçip kahvaltı hazırlamaya başlıyoruz. Kahvaltımızı yapıp hazırlanıyoruz ve işimize gidiyoruz. Yolları zaten biliyoruz. Ezberledik artık. Sonuçta haftada kaç gün geçiyoruz o yollardan. Etrafımıza bakmaya tenezzül etmiyoruz. Çünkü merak etmiyoruz. Her şeyi biliyoruz.

Oysaki alıştığımız için artık farkında olmadığımız ne çok şey var hayatımızda. Yetişmemiz gereken yerlere yetişmek için çabalarken neler kaçırıyoruz hayatımızda.

İşte mindfulness farkında olmadan yaptıklarımızın, düşündüklerimizin farkına varmak ve onları yargılamadan değerlendirmektir.

Mindfulness Nedir?

Çıkış noktası Budist felsefesi olan mindfulness, anda yaşadıklarımızın farkına varmak ve bunları yargılamadan anda kalmaktır. Düşüncelerimizi, fiziksel ya da duygusal acılarımızı, yaşadıklarımızı kabullenmek ve onlarla kalmak hayatımızın akışında belki de hiç fark etmediğimiz birçok şeyin farkına varmamızı sağlayacaktır.

Aslında herkesin sahip olduğu bir özellik olan farkındalık, hayatımıza teknolojini girmesi ile körelmiş olabilir. Sürekli bir yerlere koşturmak, bir yerlere yetişmeye çalışmak, bazen 24 saatin bile işlerimizi halletmemiz için yetmemesi yaşadığımız anların farkına varmamıza engel olmaktadır. Bilinçli farkındalık anlamına gelen mindfulness ise farkına vardığımız bu anları, duyguları yargılamadan gözlemlemek ve anlamlandırmaktır.

Mindfulness’ın ne olmadığını açıklamak belki daha kolay olacaktır. Mindfulness, bir olumlama tekniği değildir. Mindfulness, yaşadığımız duygulara kapılmak değildir.

Duygulara kapılmadan o duyguları neden yaşadığımızı anlamlandırmaktır.

Mindfulness, hiçbir şey düşünmemekte değildir. Aksine o anda yaşadıklarımızı, duygularımızı yargılamadan ve kendimizi kaptırmadan düşünebilmektir.

Mindfulness gevşeme egzersizi değildir.

Mindfulness o anki yaşadıklarımızı veya hissettiklerimizi değiştirmek için yapacağımız bir egzersiz de değildir. Aksine o andaki yaşadıklarımızı veya hissettiklerimizi yargılamadan anlamaktır.

Mindfulness bir ritüel de değildir. Herkesin yaşantısında her zaman yapabileceği bir yaşam pratiğidir.

Peki Mindfulness Nasıl Yapılır?

Biliyoruz ki beynimiz sürekli çalışır ve düşünceler oluşturur. Mindfulness egzersizleri ile düşüncelerimiz ana odaklayarak anda kalmayı başarabiliriz.

Peki bunu nasıl yapacağız?

Öncelikle bu egzersizi yapmanız için ayrıca bir eşyaya veya materyale ihtiyacınız yok. Veya zamanınızın olmadığından şikâyet ediyorsanız ayrıca zaman ayırmanız gereken bir egzersiz değil. Duşa girdiğinizde veya yemek hazırlarken bile bu egzersizi yapabilirsiniz. Bu şekilde yaşamın içinde uygulanan ve ayrıca bir şey yapmanız gerekmeyen mindfulness egzersiz çeşidine informal egzersiz denir. Formal veya informal şekilde olsun istediğiniz gibi bu egzersizi yapabilirsiniz. Çünkü ne şekilde mindfulness egzersizi yaparsanız yapın amaç aynıdır. Anda kalmak ve o anda yaşadığımız, hissettiğimiz, düşündüğümüz şeyleri yargılamadan farkına varmaktır.

Şimdi size bazı mindfulness egzersizlerinin nasıl yapılacağını anlatacağım. Öncelikle nefesle mindfulness egzersizinden bahsedelim.

1. Nefesle Mindfulness Egzersizi

Burada aslında yapılan şey nefesinize odaklanmaktır.

· Öncelikle rahat hissettiğiniz bir şekilde ve yerde oturunuz.

· Odağınızı nefesinize veriniz.

· Nefesinizin vücudunuzda aldığı yolu takip ediniz. Burnunuzdan girdiğini, ciğerlerinize dolduğunu ve size hayat verdiğini hissedin.

· Bu süreçte beyninize birçok düşünce cümbüşü dolacaktır. Bunlar normal şeyler. Kendinize tekrardan nefesinize odaklanmanız için zaman verin.

2. Duyular ile Mindfulness Egzersizi

Burada ise duyularımıza odaklanacağız.

· Öncelikle ayaklarınız ve elleriniz çıplak bir şekilde bir zemine oturun.

· Zeminin size ne hissettirdiğini anlamaya çalışın. Üşüyor olabilirsiniz veya çimler sizi gıdıklıyor olabilir.

· Bu hisleri ayrıştırın ve duygularınıza odaklanın.

· Daha sonra farklı bir ortamda, farklı bir zeminde tekrardan bu egzersizi yapın. Bu sefer neler hissettiniz? Neler farklıydı? Bunları anlamaya çalışın

Mindfulness Egzersizinin Yararları Nelerdir?

1. Dikkatinizi geliştirir.

Zaten amaç ana odaklanmak olduğu için bu yararı saymamız sizi şaşırtmamıştır. Dikkatinizi toplamak günlük hayatta yaptığınız işlere de fayda sağlayacaktır. Bu şekilde aslında hayatınız da bir nevi daha iyi olacaktır.

2. Yaşadığınız olumsuz anların geçici olduğunu hatırlatır.

O olumsuz anlarda o anın geçici olduğunu düşünmek her zaman kolay olmuyor. Ama bu şekilde en azından geçici olduğuna dair bilinç oluşturmuş olursunuz.

3. Kendinizi yargılamadan değerlendirmenizi sağlar.

Yargılamadan hissettiklerimize, düşüncelerimize odaklanmak kendimizden bile sakladığımız veya göz ardı etmenin işimize geldiği o tüm duyguları yargılamadan anlamamızı sağlayacaktır.

4. Kendinizi sevmeyi öğretir.

Kendimizi yargılamayı bıraktığımızda ve kendimizle barıştığımızda kendimizi sevmeyi de öğreniriz.

5. Yaşadığınız her anın bir deneyim olduğunu gösterir.

Yaşadığımız iyi veya kötü her an bizim için birer deneyimdir. Bunu olumsuz anlarda fark edemeyiz ve “Bu niye benim başıma geliyor.” diye sorabiliriz. Bu sorunun bize bir yararı olmayacaktır. Biz o andan öğrenmemiz gerekene odaklanmalı ve bu deneyimi elde etmeliyiz.

6. Önyargılardan kurtulmamızı sağlar.

Önyargılardan kurtulursunuz çünkü artık anlamaya başlarsınız. Yargılamadan sadece anlamaya çalışmak önyargının oluşmasına da engel olacaktır.

7. Stresi azaltır.

Olumsuzlukların geçici ve birer deneyim olduğunu idrak etmek artık bu durumlarda stres altına girmemize engel olacaktır. Tabii o anlarda yine de biraz olsun strese girebiliriz ama olumsuz düşüncelerimiz bertaraf olmuş olacağından dolayı o biraz stresi kendi lehimize çevirebiliriz.